Ali Kemal Erdem’in özel haberi
Türkiye, 65 bine ulaşan tır filosuyla kara taşımacılığında önde gelen ülkelerden biri.
Her yıl Türk tırları ticaret amaçlı 1.5 milyon kez yurtdışına çıkış yaparken, 300 bine yakın yabancı tır da Türkiye’ye giriş yapıyor.
Türk tırlarının geçmişten beri yaşadığı en önemli sorun gidilen ülkelerde talep edilen ve “ayakbastı” parası olarak da tanımlanan ücretler.
Bu sorun ülkeler arasında kurulan ikili ilişkiler sayesinde önemli ölçüde giderildi.
Özellikle yakın zamana kadar Türki cumhuriyetlere yapılan tır seferlerinde yaşanan sıkıntılar Türk Devlet Teşkilatı’nın kurumsal yapısının güçlenmesiyle önemli ölçüde aşıldı.
Örneğin Azerbaycan’a girişlerde alınan ücretler Uluslararası Nakliyeciler Derneği’nin (UND) ve Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığı’nın bu ülke nezdindeki girişimleriyle geçmişe oranla hayli azaldı, girişler kolaylaştı.
Keza yakın zamana kadar Türk tırlarından para alan Macaristan’da UND’nin hukuki girişimiyle bu kararından döndü.
SORUNLAR AZALSA BİLE UZUN SÜRÜYOR
Ancak sorunlar halen aşılmış değil.
Patronlar Dünyası’na konuşan UND Başkan Yardımcısı Fatih Şener, Türkiye’nin ticaretin gelişmesi ve rahat yapılması için hiçbir ülkenin tırlarından geçiş parası almadığını söyledi.
Şener, buna karşın beş ülkenin halen Türk tırlarından farklı gerekçelerle para almayı sürdürdüğünü belirterek, bu ülkeleri Bulgaristan, Yunanistan, İran, Azerbaycan, Türkmenistan olarak sıraladı.
İKİ KOMŞU ÜLKE PARA ALMIYOR, İKİSİNE DE ZATEN TIRLAR GİTMİYOR
Buna karşın komşu ülkelerden Gürcistan ve Irak ise Türk tırlarından para almıyor. Suriye ve Ermenistan’a ise siyasi nedenlerle Türk tırları gitmiyor. Tırlar, Irak’ta genellikle ülkenin kuzey bölgelerine gidiyor, daha riskli olan güney bölgelere fazla inilmiyor.
GİDİŞ DÖNÜŞ İÇİN PARA İSTEYEN DE VAR
Peki para alan ülkeler ne kadar ücret talep ediyor?
Şener’in verdiği bilgiye göre gidiş ve dönüş bedeli olmak üzere Bulgaristan 86 Euro, Yunanistan 100 Euro alıyor.
Azerbaycan gidiş dönüş olmak üzere “Yol fonu” adı altında 80 dolar alırken, İran ve Türkmenistan kilometre başına para alıyor.
Her iki ülkenin boydan boya geçilmesi halinde alınan ücret 500 doları buluyor. Ancak bu tek yön için istenilen para. Dönüş için yine ülkeye giriş yapılırsa ayrıca para verilmesi gerekiyor.
“PARA ALMANIN YOLLARINI ARIYORLAR”
Şener, Türk sürücülerin en büyük sıkıntısının Balkanlar’da, İran’da, Kafkaslar’da ve Ortaasya’da adeta para kaynağı gibi görülmelerinin olduğunu öne sürerek şöyle konuştu:
“Çok rahat ve basit nedenlerle ceza yazıyor, para almanın yollarını arıyorlar. Türk tır sürücüleri adeta yürüyen dolar olarak görüyorlar. Bunun nedeni Türkiye’nin çevre ülkelerinde ekonomisi güçlü, parası çok olan bir ülke olarak görülmesi” dedi.
KARŞILIK VERMEK ZOR
Şener’e gör bu ülkelere mütekabiliyet kapsamında karşılık verilmesi de mümkün değil. Nedeni ise Türk tırlarının ticaret amaçlı bu ülkelere pek çok kereler giriş çıkmasına rağmen söz konusu ülkelere ait tırların Türk tırlarıyla kıyas kabul etmeyecek az sayılarda ülkemizi kullanmaları.
Hal böyle olunca Türkiye’ye de ancak ilişkileri iyi tutarak, bu geçiş ücretlerinin kaldırılması için çaba göstermekten başka çare kalmıyor.
patronlardunyasi.com